بررسی اقتصادی سیستم گرمایش و سرمایشGHP Gas-engine driven Heat Pump

price ghp

بررسی مزایای اقتصادی سیستم GHP از دیدگاه ملی

مقایسه میزان مصرف انرژی در سیستم های گوناگون گرمایش و سرمایش و بازده حاصل از آن، GHP را در ردیف بهینه ترین سیستم های تولید گرمایش و سرمایش قرار می دهد. اهم دلایل این ادعا عبارتست از:

  • مصرف برق در GHP کمتر از 10 درصد سیستم های الکتریکی می باشد. بر اساس گفته معاونت محترم اقتصادی و برنامه ریزی وزارت نیرو در آبان ماه سال 92، هزینه تمام شده تولید، انتقال و عرضه برق به میزان 3400 ریال به ازای هر کیلو وات ساعت است که «هم اکنون در مجموع حدود یک هفتم قیمت تمام شده آب و برق توسط مردم پرداخت می شود و این رقم اختلاف فاحشی با قیمت تمام شده تولید، انتقال و عرضه دارد.» بنابراین هر کیلووات صرفه جویی در مصرف برق معادل حدود 2900 ریال صرفه جویی در اقتصاد کلان ملی دارد. بر اساس مقایسه میزان مصرف برق، استفاده از GHP برای سرمایش و گرمایش نسبت به سیستم های برقی، به ازای هر یک ساعت کارکرد حدود 70،000 ریال به نفع اقتصادی ملی خواهد بود که اگر این عدد را در تعداد دستگاه های مورد نیاز برای گرمایش و سرمایش ساختمان ها ضرب کنیم با ارقامی باور نکردنی مواجه خواهیم شد.
  • مقدار مصرف آب در GHP تقریبا صفر است. قیمت تمام شده آب در ایران حدود 10،000 ریال به ازای هر متر مکعب اعلام شده است. با توجه به سهم پرداختی مصرف کنندگان، از این بابت هم بار عظیمی بر اقتصاد ملی تحمیل می شود. اگر مجموع مصرف آب سیستم های سرمایشی و گرمایشی را در نظر بگیریم و بتوانیم این میزان مصرف را کاهش دهیم، از این طریق نیز صرفه جویی عظیمی در هزینه های ملی به وجود خواهد آمد.
  • استفاده مستقیم سیستم GHP از گاز طبیعی موجب می شود که عملا هزینه های ناشی از راندمان پایین نیروگاه ها و اتلاف انرژی در مسیرهای انتقال نیرو حذف گردد و از سوی دیگر حداکثر راندمان استفاده از منابع طبیعی فراهم آید؛ به نحوی که راندمان کمتر از 25 درصد پروسه تولید و انتقال برق را نسبت به انرژی گاز طبیعی به بالاتر از 95 درصد می رساند. صرفه اقتصادی ناشی از صرفه جویی و جلوگیری از اتلاف انرژی از این لحاظ نیز ما را با ارقامی نجومی مواجه خواهد کرد.
  • بر اساس آمار ارائه شده توسط مرکز آمار ایران در خصوص اطلاعات پروانه های ساختمانی صادر شده توسط شهرداری های کشور در سال 91، در سراسر کشور مجوز ساخت 117،512،000 متر مربع ساختمان فقط در مناطق شهری صادر شده است. اگر حدودا به ازای هر 700 متر برای گرمایش و سرمایش، یک دستگاه GHP مورد استفاده قرار گیرد، در مجموع عدد 167،874، تعداد دستگاه ها و به عبارت دیگر ضریب صرفه جویی اقتصادی ذکر شده در ردیف های قبلی را مشخص می کند. به عنوان مثال با توجه به صرفه جویی 24 کیلو وات ساعت مصرف برق دستگاه GHP نسبت به سیستم EHP، میزان صرفه جویی کلان اقتصادی به ازای هر یک ساعت کارکرد GHP به جای سیستم های الکتریکال VRF، مبلغ 167،874 * 2900 * 24 معادل 11،684 میلیون ریال فقط از بابت صرفه جویی در قیمت تمام شده برق در ساختمان های احداث شده در سال 91 در هر ساعت به اقتصاد کشور کمک می شده است.

بررسی مزایای اقتصادی سیستم GHP از دیدگاه مصرف کنندگان

هزینه اولیه خرید سیستم GHP نسبت به سایر سیستم های گرمایش و سرمایش بالاتر است و متاسفانه علی رغم جنبه های ملی صرفه اقتصادی ناشی از استفاده سیستم GHP، سیاست های حمایتی از سوی دولت برای کاهش هزینه های خرید این دستگاه اعمال نگردیده است. مسلما توجه دولت برای اعمال سیاست های حمایتی می تواند موجب کاهش قیمت خرید این محصول و عمومیت یافتن آن شود که به نوبه خود چندین برابر صرفه اقتصادی در سطح ملی را موجب خواهد شد. با این وجود، علی رغم قیمت بالاتر این دستگاه نسبت به سیستم های مشابه از دیدگاه مصرف کنندگان، به خصوص مصرف کنندگانی که سطح کیفی تهویه مطبوع برای آنها حائز اهمیت است، خرید و به کارگیری GHP باز هم دارای توجیهات اقتصادی لازم می باشد. اهم موارد در توجیه اقتصادی خرید این دستگاه به شرح زیر است:

  • هزینه های نصب و راه اندازی و تامین برق: نصب و راه اندازی سیستم GHP مبتنی بر لوله کشی مسی می باشد که اجرای آن با سرعت امکان پذیر است. حدود 1.5 تا 2 کیلو وات در ساعت برق مورد نیاز دستگاه، نیازی به خرید پست برق ایجاد نمی کند و هزینه خرید اشتراک برق، ایجاد پست و کابل کشی فشار قوی که ارقام بسیار کلانی می شود وجود نخواهد داشت که بخش عظیمی از اختلاف قیمت خرید از این طریق جبران خواهد شد. به علاوه در برخی از سیستم ها لازم است مهندسین تدابیری برای تقویت سازه ها و فونداسیون استقرار تجهیزات سنگین سرمایش و گرمایش در طراحی ساختمان ها به کار گیرند که ایجاد آنها هزینه های خاص خود را دارد. دستگاه GHP به علت وزن نسبتا سبک نیازی به این تدابیر ندارد و از این طریق نیز بخشی از اختلاف قیمت خرید قابل توجیه است.
  • هزینه های مصرف انرژی: برای تولید حدود 22 تن تبرید در سیستم GHP، حداکثر تا 2 کیلو وات برق برای فن ها، سیستم کنترل و ... و کمتر از 5 متر مکعب گاز لازم است. در حالی که در سیستم های VRF الکتریکی این رقم در ظرفیت مشابه در حدود 26 کیلو وات ساعت برق و در سیستم های چیلری نیز در مجموع تجهیزات آن مقادیر بالایی را شامل می شود. این در حالی است که بر اساس برنامه سوم توسعه تا 2 سال آینده دولت مکلف است قیمت حامل های انرژی را به قیمت تمام شده نزدیک کند و لذا به طور متوالی شاهد افزایش قیمت حامل های انرژی و به خصوص قیمت برق خواهیم بود. طبق محاسبات انجام شده و بر اساس قیمت های سال 93 برای گاز و برق مصرفی، هزینه انرژی گاز و برق لازم برای گرمایش و سرمایش ماهانه در یک واحد 120 متری از یک مجموعه 6 واحدی که از سیستم GHP استفاده می کند حدود 87 هزار تومان است؛ اما برای همان واحد در صورتی که آن مجموعه از سیستم الکتریکی استفاده کند معادل 355 هزار تومان می شود؛ یعنی حدود 1،600،000 تومان از بابت تفاوت پرداخت نرخ گاز و برق در کل این مجتمع به صورت ماهانه در اثر استفاده از سیستم GHP صرفه جویی خواهد شد. مقایسه سیستم GHP با سایر روش های سرمایش و با در نظر گرفتن سیستم های گرمایشی متمم آنها، از جمله کولرهای گازی (Single split و یا Duct split) و یا چیلر نیز علاوه بر مزایای فنی، بیانگر صرفه بالای استفاده از GHP از نظر شارژ ماهانه قبوض برق، گاز و آب مصرفی می باشد.
  • هزینه های اپراتوری و تعمیرات و نگهداری: سیستم GHP نیازی به اپراتوری ندارد؛ هزینه نگهداری عادی آن به ازای هر 10،000 ساعت کارکرد که تقریبا معادل 2 سال استفاده دائم در مجتمع های مسکونی و حدود 5 سال استفاده در مجتمع های اداری، تجاری می باشد، شامل تعویض روغن، تعویض فیلترها، تسمه های مدت دار و امثالهم با نرخ سال 93 در حدود 1 میلیون تومان می باشد. بنابراین در مجموعه های مسکونی، تقریبا سالانه 500 هزار تومان و در سایر کاربری ها تا حدود 200 هزار تومان هزینه قطعات تعویض شده می باشد که اگر تقسیم بر تعداد واحدهای تحت پوشش قرار گیرد، رقم بسیار اندکی خواهد شد.
  • منافع حاصل از آزاد سازی فضاهای مفید ساختمان: بکارگیری سیستم GHP در مقایسه با سیستم های چیلری موجب می شود که فضای لازم برای موتورخانه و استقرار تجهیزات چیلر کلا حذف گردد. منافع حاصل از آزادسازی این فضاها در برخی کاربری ها چندین برابر هزینه اعمال شده برای تعبیه سیستم GHP را عاید مالکین می نماید.
  • منافع حاصل از مدرن بودن سیستم به عنوان مزیت ساختمان: ایجاد سیستم GHP به عنوان یک سیستم مدرن و قابل دفاع از نظر فنی و همچنین دارای مزیت قیمت پایین شارژ ماهانه برای کاربران ساختمان، به عنوان یک مزیت و به اصطلاح آپشن، می تواند مطرح شود و موجب افزایش قیمت و علاقمندی مشتریان جهت خریداری ملک نسبت به املاک مشابه گردد.

خلاصه اینکه از دیدگاه مصرف کننده و سازندگان محترم، توجه به نکات مذکور در ارزیابی اقتصادی در مجموع موجب توجیه پذیر بودن استفاده از سیستم GHP خواهد شد. به عنوان مثال برای یک ساختمان بررسی اقتصادی در یک بازه 3 ساله با در نظر گرفتن تمامی ملزومات و مکمل های لازم برای سیستم های مختلف، فضاهای مورد نیاز، قدرت رقابتی بازار، هزینه های شارژ، هزینه های تعمیرات و نگهداری، هزینه های خریداری انشعابات برق و آب و گاز و ایجاد لوله کشی ها و کابل کشی و تابلوهای برق و امثالهم به عنوان جنبه های برقراری یک سیستم سرمایش و گرمایش کامل، مسلما استفاده از سیستم GHP را از نظر اقتصادی، علی رغم قیمت بالاتر تجهیزات اصلی، توجیه پذیر می کند.

از دیدگاه ملی نیز استفاده از سیستم GHP به عنوان یک انتخاب مناسب، موجب کاهش هزینه های تلف شده، صرفه جویی در مصرف انرژی و صرفه اقتصادی ملی خواهد گردید. منافع حاصل از این بخش، به صورت اعداد نجومی بوده و دولتمردان بایستی به صورت ویژه سیستم GHP را به عنوان یک سیستم به صرفه اقتصادی و کاربردی برای سرمایش و گرمایش، در سطح ملی به مانند سایر سیستم های مدرن بهینه سازی مصرف انرژی مورد لحاظ و حمایت قرار دهند. بدیهی است که سیاست های حمایتی و تشویقی برای استفاده از این سیستم و حتی در گام بزرگتر، بومی سازی و متداول نمودن آن گامی اساسی در تقویت اقتصاد ملی می باشد.

جستجوی مطالب