کولر گازی
کولر گازی ، وسیلهای است که همانند یخچال با تبدیل گاز به مایع به وسیله افزایش فشار و سپس مایع به گاز سرما تولید میکند (گرما را میگیرد). کولر گازی توسط ویلیس کریر در سال ۱۹۰۲ میلادی اختراع شد. هدف از این نوشته آشنا شدن با کولر گازی، نحوه سرماسازی و انواع آن است.
بطور کلی میتوان گفت که این وسیله هوای گرم داخل را جذب میکند و از طریق فرایند تبخیر مایع مبرد به گاز در اواپراتور هوای خنک و مطبوع تولید میکند. کولر گازی از یک اواپراتور (بخارکننده) جهت جذب گرمای هوا، کمپرسور به منظور متراکم کردن گاز مبرد، کندانسور بیرونی جهت خنک کردن مبرد و شیر انبساط تشکیل شده است. کولرهای گازی برخلاف کولرهای آبی ، رطوبت محیط را افزایش نمیدهند. به همین منظور برای محیطهای شرجی نیز بسیار مناسب است.
انواع کولرهای گازی
کولرهای پنجرهای یا یک تکه
کولرهای دو تکه (اسپیلت)
کولرهای پرتابل (پرتابل)
کولرهای ایستاده
۱ـ کولرگازی یک تکه یا پنجرهای
کولر گازی یک تیکه یا پنجره ای از مدل کولرهای بسیار متداول است که در داخل قاب پنجره نصب میشوند. معمولا این نوع از کولرهای گازی دارای ایراداتی هستند که میتوان گفت بدلیل نوع کمپرسور موجود در آن برق بیشتری نسبت به انواع کولرهای گازی دیگر مصرف میکنند، سر و صدای زیادی را به همراه دارند و همچنین از ریموت کنترل برخوردار نیستند.
۲ـ کولرهای دوتکه یا اسپلیتها
کولر دو تکه یا اسپلیت از دو واحد مجزا، پنل خارجی ( شامل کمپرسور و کندانسور است که در خارج از ساختمان نصب میشود) و پنل داخلی (واحد تبخیر یا همان اواپراتور است که در داخل ساختمان جای میگیرد) تشکیل شده است. این دو واحد بوسیله دو لوله مسی یا آلومینیومی به همدیگر مرتبط هستند. لوله باریکتر گاز سرد را از یونیت خارجی به یونیت داخلی منتقل میکند و لوله ضخیمتر انتقال گاز گرم را به یونیت خارجی و کمپرسور به عهده دارد. اسپیلتها کنترل از راه دور دارند و شامل دو نوع معمولی و اینورتر هستند. در واقع میتوان گفت که کولرهای اینورتر از پر طرفدارترین تکنولوژیهای جدید امروزی در کولرهای گازی هستند. تکنولوژی اینورتر بدون نیاز به روشن خاموش شدنهای متوالی کمپرسور، در شرایط ایدهآل موجب نگه داشتن دما میشود و به طور کل نسبت به کولرهای گازی معمولی میزان مصرف انرژی را تا ۶۰ درصد کاهش میدهد که صرفه جویی بسیاری را به همراه میآورد.
۳ـ کولرهای گازی پرتابل
کولر گازی پرتابل یا قابل حمل، دارای ریموت کنترل است و همچنین حالت گرمایش را نیز به همراه دارد. این مدل به دلیل طراحی آن که در ظرفیتهای پایین تولید میشود برای فضاهای کوچک و استفاده موقت بسیار مناسب است. تمام اجزای پرتابل از جمله کندانسور، اواپراتور و… در یک مجموعه جای گرفتهاند و در حالت سرمایش، گرمای موتور از طریق لوله خرطومی که در پشت دستگاه قرار گرفته است به بیرون انتقال پیدا میکند. اما در حالت گرمایش، نیازی به این لوله نیست چرا که گرمایش در این نوع کولر گازی بوسیله هیتر انجام میگیرد که زیاد مقرون به صرفه نیست. ولی به طور کل امکان استفاده از حالت گرمایش برای پرتابل در نظر گرفته شده است.
۴ـ کولرهای گازی ایستاده
این مدل بر خلاف پرتابل در ظرفیتهای بالا تولید میشوند و مناسب فضاهای وسیع و بزرگ هستند. همچنین کولر گازی ایستاده به صورت دو تکه است و دارای دو واحد خارجی و داخلی است. یونیت داخلی آن در داخل قرار میگیرد و باید توجه داشت که پنل داخلی را نمیتوان مانند پرتابل جابجا کرد و پنل خارجی نیز باید در فضای بیرون نصب گردد. این دستگاه مصرف انرژی پایینی دارد و از قدرت رطوبت زدایی بالایی برخوردار است.